مقدمه:
یکی از مهمترین بیماری های مشترک بین انسان و حیوان می باشد و بنام های تب مواج، تب مالت، تب مدیترانه، سقط جنین مسری، سقط جنین واگیردار حیوانات و…. نامیده می شود.
بیماری در حیوانات بیشتر به صورت سقط جنین دیده میشود. این بیماری در انسان چهره های متفاوت دارد و ممکن است باعث ایجاد انواع مختلف اختلالات در دستگاه ادراری-تناسلی، اندام های حرکتی، سیستم قلبی- عروقی، سیستم عصبی، دستگاه گوارش، سیستم تنفسی و سیستم ایمنی بدن گردد. درمان این بیماری دشوار بوده و در بهترین شرایط حداقل نیاز به دهها روز تجویز آنتی بیوتیک دارد. بروسلوز در ایران بیماری بومی است و آلودگی در همه نقاط کشور دیده میشود و سالانه هزاران نفر در اثر تماس با دام آلوده و یا استفاده از فرآوردههای دامی آلوده، مبتلا به تب مالت میشوند. اساس پیشگیری و کنترل بیماری تب مالت در انسان، به کنترل و ریشه کنی آن در حیوانات مربوط می گردد ولی در عمل مبارزه با بروسلوز در حیوانات بدلیل تعدد گونه ها و بایو تایپ های باکتری عامل بیماری، مخازن و ناقلین متعدد و متنوع آن و مقاومت طولانی مدت عامل بیماری در محیط های مختلف پیچیده بوده و کسب موفقیت در کشورها به وضعیت جغرافیائی آن کشور، وضعیت بیماری در آن منطقه، فرهنگ و وضعیت پرورش دام، همکاری زنجیره ای سازمان های دولتی و دامداران و توان عملیاتی آن کشور بستگی دارد.
حیوانات هدف:
این بیماری در گوسفند، بز، گاو، خوک و سگ از اهمیت بیشتری نسبت به سایر حیوانات برخوردارند.ضمن اینکه حیوانات حساس دیگر نظیر شتر، گاو میش ، و.. نیز آلوده می شوند.در طبیعت طیف وسیعی از حیوانات به عفونت آلوده می گردند.
دوره کمون بیماری:
معمولا دوره کمون بیماری یک تا 3 هفته می باشد . ولیکن ممکن است تا چند ماه طول بکشد.
انواع سویه های باکتری بروسلا:
سویه های مختلف بروسلا قادرند حیوانات مختلفی را آلوده و بیمار نمایند.
بروسلا آبورتوس در گاو، بروسلا ملی تنسیس در گوسفند و بز، بروسلا اوویس در قوچ ها، بروسلا سوئیس در خوک و بروسلا کنیس که سگ ها را آلوده می کند.
راه های انتقال در حیوانات:
تماس مستقیم با حیوانات آلوده یا نسوج آنها و بویژه جفت و مواد سقطی با انتقال عفونت از طریق گوارش واز طریق پوست اتفاق می افتد. شیر خام و پنیر تازه متداولترین منشاء عفونت است. نقش حیوانات و فرآورده های آنها در انتشار عفونت الزامی بوده و موارد انتقال از انسان به انسان استثنا می باشد.

“از مصرف شیر خام و فرآورده های آن (لبنیات محلی غیر مطمئن) پرهیز نمائید”
جوامع مورد مخاطره:
کشاورزان، دامپروران، کارکنان کشتارگاه و بسته بندی گوشت و فراوردهای خام دامی ، کارکنان صنایع تولید و توزیع شیر .
تشخیص بیماری:
نشانه های اصلی در تمامی حیوانات (بویژه نشخوار کنندگان) سقط جنین یا زایش زودرس است. عموماً سقط در نیمه دوم آبستنی اتفاق می افتد و غالباً به همراه جفت ماندگی و بدنبال آن متریت همراه بوده و ممکن است به عقیمی منجر گردد.
کاهش تولید شیر در نتیجه دوره شیرواری ناشی از سقط به میزان 20 تا 25 در صد تخمین زده می شود. سایر عفونت های مزمن دستگاه تولید مثل ، استخوان و. دیگر نسوج .


نشانه ها در انسان:
شکل حاد بیماری: تب، لرز و عرق زیاد توام با دردهای عضلانی، بیقراری عمومی، ضعف، بی خوابی، سردرد، درد مفاصل، بی اشتهائی و یبوست نظاهر می کند.هیپر تروفی غدد لنفاوی ، اسپینومگالی طحال و هپاتومگالی کبد و ندرتاً زردی اتفاق می افتد.
شکل مزمن بیماری: جراحات دریچه قلب، آندوکاردیت، آبسه های استخوانی، کبدی یا دیگر اعضاء، آنسفلیت، مننژیت، آرتریت چرکی،اسپوندلیت و… ممکن است تظاهر کند.
پیشگیری یا کنترل بیماری بروسلوز :
منطقی ترین روش جلوگیری بیماری در انسان، کنترل و ریشه کنی بیماری در حیوانات است.
– آزمایش نشخوارکنندگان ، (پایش سرمی و میکربی) به طور مرتب از طرف سازمان دامپزشکی کشور
– واکسیناسیون کلیه گله های پرورش گاو، گوسفند و بز در کنترل بیماری در نشخوار کنندگان بسیار موثر بوده است. استفاده از واکسن زنده و لیوفیلیزهRB51 در گاو
– اعزام موارد مثبت به کشتارگاه
– رعایت اصول بهداشت در مراکز پرورش دام و جلوگیری از تماس با مواد سقط شده توسط کارکنان
– کنترل نقل و انتقالات دام
-عدم استفاده از فرآورده های خام و مشکوک دامی توسط انسان
جهت کسب اطلاع به دستورالعمل های اجرایی سازمان دامپزشکی کشور مراجعه نمائید.
- 0
- 0
ثبت نام / ورود